Integrisanje Srbije u jednopolarni svijet značilo bi pristajanje na tiho umiranje srpskog naroda podijeljenog u „avnojevskim rezervatima“, multipolarni svijet je šansa za slobodu, a nacionalni interes Srba je ujedinjenje u jedinstvenu državu, ocijenjeno je na tribini „Srpska se brani i u Srbiji“, koju su juče u pres centru UNS, povodom 9. januara, Dana Republike i 28. februara, dana kada je donesen prvi Ustav Republike Srpske organizovali Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji i informativno-politički portali „Sve o Srpskoj“ i „Fakti.
Na tribini su učestvovali predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, kao i Nenad Kecmanović, Aleksandar Pavić, Slobodan Reljić, Aleksandar Raković, Milomir Stepić, Predrag Ćeranić, Siniša LJepojević, Srđan Perišić i Đuro Bilbija, a uvodnu riječ imao je Mlađen Cicović, šef Predstavništva.
Predstavljen je i zbornik radova pod naslovom „Srpska se brani i u Srbiji – Deset beogradskih tribina o Republici Srpskoj 2021–2022.“ u izdanju Predstavništva Republike Srpske u Srbiji i informativno-političkih portala „Sve o Srpskoj“ i „Fakti“.
Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik rekao je u obraćanju da je jedina istina da Srbi nisu završili svoje nacionalno pitanje na Balkanu i naglasio da će od toga kako bude projektovana srpska politika zavisiti budućnost Srba.
Dodik je rekao da je to u kontekstu namjera da se Kosovo separatiše od Srbije, a da Republici Srpskoj data prava budu uskraćena kršenjem dejtonskih rješenja.
„Jedina istina je da nismo završili naše nacionalne stvari na Balkanu. Od toga kako projektujemo našu politiku zavisiće naša budućnost“, rekao je Dodik.
On je naglasio da Republika Srpska posljednjih decenija ima jasne političke stavove i da je važno pokušati nametnuti pitanje Republike Srpske izvan onoga što želi da uradi administracija Zapada, prije svega američka.
„Moramo da vratimo našu poziciju ravnopravnog pregovarača, a ne izvršioca“, napomenuo je Dodik.
On je istakao da Republika Srpska danas ima više onih koji je podržavaju i da je za Srpsku važno njegovati politička prijateljstva.
„Nastavljamo našu političku borbu koja se bazira na tome da tražimo prijatelje“, rekao je Dodik.
On je zahvalio za održavanje ovakvih tribina u kontinuitetu koje daju odgovore na ozbiljna pitanja i istakao da to treba činiti u većem obimu, s obzirom na trenutna dešavanja.
Srbija i Republika Srpska bi trebalo da imaju jedinstvenu nacionalnu politiku, rekao je šef Predstavništva Srpske u Srbiji Mlađen Cicović u uvodnoj riječi.
„Jedan smo narod sa dvije strane rijeke, imamo isti jezik i pismo, istu vjeru pravoslavnu, istorije nam se prepliću kroz vijekove, te bi danas, pred istim političkim pritiscima iz svijeta, trebalo da imamo jedinstvenu nacionalnu politiku“, istakao je Cicović.
Cicović je naveo da činjenica da različite ekipe iz svijeta dolaze u Srpsku i u Srbiju ne znači da ne žele isto i Srpskoj i Srbiji, pa tako nelegalni visoki predstavnik u BiH ima isti ili sličan zadatak prema Republici Srpskoj, kao i ekipa EU koja u Srbiji radi na otimanju južne srpske pokrajine Kosova i Metohije.
On je istakao da je postalo gotovo svejedno da li nešto protiv Srba, Srpske i Srbije dolazi iz Sarajeva ili iz Prištine – sve se uglavnom pravi i pakuje na stolu kolektivnog Zapada i odatle se prosljeđuje.
Cicović je dodao da zato vjeruje da je prije rješavanja svih velikih poslova važno biti apsolutno siguran u identitetska pitanja i odgovore, jer je samo onaj koji zna, vjeruje i voli – svoje porijeklo, narod i državu, svoju vjeru, jezik i pismo, siguran branilac svog naroda i svoje države.
„Sada kad je Republika Srpska zakoračila i u četvrtu deceniju siguran sam da ćemo i ubuduće znati da očuvamo njen ustavno-pravni položaj – ma kakvi i odakle dolazili novi nasrtaji“, rekao je Cicović.
On je podsjetio da je Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji suorganizator ove tribine i izdavač zbornika radova sa prethodnih deset tribina održanih tokom 2021. i 2022. godine.
„Ove tribine i zbornik sa njih vidim kao vrijedan doprinos Republici Srpskoj, Srbiji i njihovom zajedništvu“, rekao je Cicović, koji je zahvalio svim učesnicima ovih tribina, koji su doprinijeli analizi stanja i razjašnjavanju okolnosti, pitanja i problema sa kojima se susreću Srpska i Srbija ovoga doba.
On je izrazio uvjerenje da je prijem koji večeras Predstavništvo priređuje proslavljajući i u Srbiji 9. januar – Dan Republike Srpske sa podsjećanjem na 28. februar, dan kada je usvojen njen prvi Ustav, istovremeno i lijep neposredan susret Srpske i Srbije.
Politikolog Nenad Kecmanović ocijenio je da bi Republika Srpska i Srbija trebalo da otvore rješavanje srpskog pitanja „u paketu“.
Napominjući da kolektivni Zapad forsira pitanje Republike Srpske i Kosova i Metohije kao dvije odvojene tačke, kako bi se izgubili iz vida dvostruki standardi, Kecmanović je zaključio da bi Srpska i Srbija trebalo da ih presretnu otvarajući srpsko pitanje u paketu.
On je rekao da Ruska Federacija, sudeći prema nedavnim izjavama ruskog ambasadora u Srbiji Aleksandra Bocan-Harčenka i visokog zvaničnika ruskog parlamenta Andreja Klimova, prvi put nudi i vojnu zaštitu Srbiji u skladu sa Poveljom UN, ali ne može i Republici Srpskoj, budući da nije samostalna država i nema pravo da zatraži stranu pomoć.
„Do sada je u vazduhu visilo pitanje dokle je Rusija spremna da ide u podršci Srbiji. Rusija i Kina više nisu ono što su bile u vrijeme globalne dominacije jedine supersile, pa možemo smatrati da smo dobili jasan stav za onaj krajnji slučaj“, smatra Kecmanović.
On je ukazao na to da ohrabrenje sa Istoka jača samopouzdanje i otpornost svih Srba prema prijetnjama Zapada, ali i da bi konzumacija ponude za vojnu pomoć pretvorila teritoriju Srbije u megdan za dvije supersile i opustošila je.
„Pitanje je da li je Srbija spremna da prihvati rizik eventualnih sankcija i političkih izolacija, te mogući obračun. /Predsjednik Srbije Aleksandar/ Vučić je do sada uspijevao da održi balans, a to podrazumijeva i odbranu Srpske iz Srbije. Srpskim liderima nije lako“, rekao je Kecmanović.
Politikolog Aleksandar Pavić smatra da integrisanje Srbije u jednopolarni svijet u kojem nema uvažavanja i tuđih interesa, nego samo ispunjavanja diktata, sigurno znači pristajanje na tiho umiranje srpskog naroda podijeljenog u „avnojevskom rezervatu“.
„Ono što je dobro to je multipolarni svet koji nastaje i čini ga više od 80 odsto sveta. Ako Srbi sa obe strane Drine istraju u svom otporu, mislim da ćemo zapaliti nešto što će da bude mnogo šire od nas u Evropi“, rekao je Pavić.
On je ocijenio da Beograd treba da se osnaži primjerom Republike Srpske i istakao da nije slučajno premijer Mađarske Viktor Orban dao kredit Srpskoj, a ukazao je i na potrebu da se odupire sankcijama Rusiji i ne odustaje od brze pruge Budimpešta–Beograd.
Sociolog Slobodan Reljić smatra da se Srbija i Srbi danas nalaze pred dramatičnim dokumentom kakav je francusko-njemački o Kosovu i da on nesumnjivo ugrožava i Republiku Srpsku.
„Ovde se radi o odnosu Zapada prema Srbima koji je neprijateljski. Odgovor naroda na to je, smatra on, vrlo jasan – nema potpisivanja bilo čega što bi promenilo status Kosova, nema napuštanja RS niz vodu, bez obzira što naše vlasti primaju visokog predstavnika Šmita kao pravog“, kritičan je Reljić.
Imate 14 odsto sveta koji je uveo sankcije Rusiji i 86 odsto onog drugog sveta i za godinu dana SAD, „najveći siledžija koga svet poznaje“, nisu uspele nikoga da prebace na svoju stranu, konstatuje Reljić.
On smatra da je odgovor establišmenta u disproporciji sa sasvim jasnim narodnim. Za rješenje svih naših krupnih pitanja se isključivo vezujemo za razgovore sa Zapadom. Ta situacija i položaj RS čini rizičnijim nego što bi on trebalo da bude, zaključio je Slobodan Reljić.
Naučni savjetnik Instituta za noviju istoriju Srbije Aleksandar Raković podsjetio je da je jugoslovenska država bila izdanak srpske države u međunarodnom pravnom poretku – a da, u istorijskom kontekstu, srpska i jugoslovenska državnost jeste jedna te ista državnost.
„Pritom je državnost Srbije i Republike Srpske nastavak državnosti Kraljevine Srbije. Srbija i Republika Srpska su po kriterijumima, elementima i simbolima državnosti – obe Srbija. Republika Srpska je znatno ranije obnovila vezu sa identitetom Kraljevine Srbije, čak 12 do 15 godine pre Srbije“, rekao je Raković.
On je ukazao na to da jedinstveni i nedjeljivi srpski narod ne smije da prihvati granice nametnute razbijanjem jugoslovenske države, te da sadašnje prilike treba tumačiti kao neredovno stanje i razmatrati rješenja kojima bi moglo da bude uspostavljeno redovno stanje ponovnim ujedinjenjem Srba.
„Nacionalni interes srpskog naroda treba da bude ujedinjenje Srbije i Republike Srpske u jedinstvenu državu. Ta država može da bude i savezna republika Srbija koju bi činile Republika Srbija i Republika Srpska, a u ujedinjenu srpsku državu logično bi ušla i Crna Gora u skladu sa NJegoševom vizijom `sve Srbija od Dunava do mora` iz `Gorskog vijenca`“, rekao je Raković.
On je ocijenio da nema ničeg prirodnijeg od toga da Republika Srpska i Srbija stvore ujedinjenu Srbiju.
Naučni savjetnik Instituta za političke studije u Beogradu Milomir Stepić smatra da bi pokretača i nosioca srpske političko-teritorijalne integracije u 21. vijeku trebalo tražiti u Republici Srpskoj, koja svojom nacionalnom zrelošću i djelovanjem pokazuje da je novi srpski Pijemont.
„Republika Srpska ima nacionalnu svežinu, energiju, srčanost i borbenost. Ona je, za razliku od Srbije, raskrstila sa autorazarajućom ideologijom bratstva i jedinstva, a svesna je i razmera destruktivnosti takozvanih avnojevevskih granica, što u Srbiji nije slučaj“, naveo je Stepić.
Govoreći o integraciji Srba u ovom vijeku, Stepić je ocijenio da rješavanje srpskog nacionalnog pitanja podrazumijeva konsolidaciju srpskog naroda i određivanje integralnog središta u tom poduhvatu.
On smatra da je to Republika Srpska, uprkos tome što je Srbija veća i jača u političkom, ekonomskom i vojnom smislu i što je nezavisna država.
Međutim, kako je ukazao, društvena klima u Srbiji naklonjenija je nadnacionalnim nego nacionalnim integracijama, zbog čega Srbija nema energiju za tako važan projekat poput integracije srpskog naroda za razliku od Srpske, koja ima „svesrpski pijemontski karakter“, što je čini lokomotivom ujedinjenja srpstva.
On je istakao da se Srpska gotovo potpuno dekontaminirala od ideologije titoizma i stekla potrebni nivo unutrašnje kohezije, u prvom redu brisanjem podjela na četnike i partizane, te drugih dioba.
„Osim toga, Republika Srpska ima Banjaluku, koja je nesumnjivo srpsko središte, dok je Beograd kosmopolitski grad. Srpska nema animoziteta prema Srbiji, dok u Srbiji toga ima prema Srpskoj i održava se u vidu teze da Banjaluka otežava put Srbije u EU“, ukazao je Stepić.
On je zaključio da teza o Republici Srpskoj nije plod romantizma, već pokušaja da se sagleda integralistički kapacitet Srbije i Srpske.
Srbima kao narodu neophodna je monolitnost kako bi pregrmili današnje „bolesno vrijeme“ kao i jako vođstvo, rekao je dekan Fakulteta bezbjednosti nauka u Banjaluci Predrag Ćeranić.
Ćeranić je ocijenio da će Srpska biti izložena novim pritiscima, od kojih će dio dolaziti iz Beograda.
Ukazujući da su se pritisci u vezi sa Kosovom i Metohijom pojačali kada je ruska vojska napustila Herson, Ćeranić je rekao da je tokom nedavnog boravka u Moskvi čuo da Rusija planira da završi specijalnu vojnu operaciju u Ukrajini do jeseni.
„Međutim, do tada treba izdržati, a pitanje je kako. Potrebni su nam monolitnost i jako vođstvo. Republika Srpska je nastala tako što je u ratu imala jakog lidera, a opstaje jer ga ima i sada. Srpski narod u Srpskoj, Crnoj Gori, Makedoniji i Hrvatskoj ima svoje lidere i Beograd to treba da uvažava“, rekao je Ćeranić.
On je ukazao da sve procjene govore da su Amerikanci svoje obavještajne potencijale izmjestili u Beograd i Sarajevo, odakle će ići pritisci na Republiku Srpsku, na šta treba odgovoriti čvrstom politikom, uz pomoć prijatelja Rusije i Kine.
Prema njegovoj procjeni, osim pritisaka iz Sarajeva, ali i iz Beograda, Amerikanci i Zapad će, kao i do sada, potražiti i „insajdere“ u Banjaluci da „pokušaju da cijepaju ono što je do sada bilo nesalomljivo“.
Novinar i publicista Siniša LJepojević smatra da se srpski nacionalni korpus mora da oslobodi evropskog puta.
„Jedna svjetska epoha je završena, ali novi svjetski poredk još nije stvoren, iako se ne nazire. Doći će do velikih regionalnih integracija kao što je Evroazija. One će funkcionisati u potpuno novom svijetu“, naveo je LJepojević.
On je ocijenio da u rješavanju srpskog nacionalnog pitanja treba krenuti od toga da se izbriše pojam matica, jer su, kako smatra, svi Srbi matica.
„Zapad ima isti odnos prema Srbima i Srpskoj kao što ga je imala Austrija, čija je ideja vodilja bila da pocijepa srpski nacionalni korpus, koji je u obje Jugoslavije, nakaradno napravljene, bio razbijen više nego prije toga“, naglasio je LJepojević.
Prema njegovim riječima, današnji srpski političari treba da imaju na umu da sa predstavnicima Zapada nema razgovora, jer su oni „kao nekadašnji CK SKJ, koji sagovornicima kažu da su u pravu, pa im nametnu odluku“.
Profesor geopolitike Srđan Perišić izjavio je da su svi srpski političari u odnosu sa Vašingtonom u posljednjih 30 godina prevareni i da je jedini odgovor u tvrdom stavu sa crvenim linijama.
„Gde Srbi geopolitički i civilizacijski pripadaju? Da li je moguće strateško partnerstvo Srbije i Sjedinjenih Država? Da li postoji ijedna država u svetu koja je prijatelj sa SAD? Ne postoji“, rekao je Perišić.
Perišić je naglasio da SAD nemaju prijatelje ni saveznike, već samo marionete, a njihove marionete su i Britanija, NJemačka, Francuska i cijela EU.
Prema njegovim riječima, osnovna strategija neokonzervativaca i liberala u Vašingtonu, koji vode SAD već trideset godina, jeste nepriznavanje suvereniteta drugim državama.
„Zbog toga je nemoguće strateško partnerstvo. Zemlje EU vrše pomoćnu funkciju u američkoj geopolitici – što se sada, u ovom globalnom sukobu, razotkrilo. Biranje strateškog partnera je geopolitičko i nikako pragmatično `od danas do sutra`“.
Kako postići strateško partnerstvo sa Vašingtonom, kada su svi srpski političari u odnosu sa Vašingtonom u poslednjih 30 godina prevareni? Svi Karadžić, Plavšić, Milošević, Đinđić, Koštunica… i svi sporazumi na Balkanu sa Zapadom su rušeni od SAD – Dejtonski, Rezolucija 1244, Ohridski, Prespanski, Briselski 2013–2015. SAD traže marionete, a ne ravnopravnog partnera“, rekao je Perišić.
On je naveo da su srpski političari vjerovali da popuštanjem mogu postići uspjeh, ali Vašington na kraju takvo ponašanje zloupotrijebi i kazni.
„Zbog toga sve pregovore Vašintonom nastoji da privatizuje – da bi na kraju prevario. Jedini odgovor je u tvrdom stavu sa crvenim linijama – sa javnom debatom i na kraju referendumom“, naglasio je Perišić.
On je naveo da globalni sukob, koji je u toku, razotkriva još jednu činjenicu koja govori da je izbor Sjedinjenih Država za navodnog „partnera“ pogrešan.
„To je ishod sukoba. Vašington i Zapad gube ovaj rat. Srbija i Srpska ne treba da se opredele na suprotnu stranu zato što oni gube, nego po tome gde će biti granica između Zapada /evroatlantski svet/ i Istoka /evroazijski svet/ posle rata. Da li Srbi pripadaju Zapadu? Modernu srpsku državu je, u spoljnoj dimenziji, stvorila Rusija, tokom 19. veka. Odbacivanje istorijske činjenice da je Rusija u temelju srpske državnosti može sve Srbe dovesti pred geopolitički i istorijski nestanak“, zaključio je Perišić.
Urednik portala „Fakti“ i „Sve o Srpskoj“ Đuro Bilbija rekao je da Republiku Srpsku pokušavaju da sruše već 31 godinu, ističući da ona uspješno odolijeva svim pritiscima i opstaje jačajući na svim poljima.
„Mnogi u svetu tretiraju Srpsku i imaju bolje mišljenje o njoj nego o dobrom dijelu država. Zato Srpska treba tako da nastavi i da, baš kao i Srbija, učini sve da u ovom globalnom sukobu, koji se vodi u Ukrajini, ne prođe kao trava za vreme borbe slonova“, upozorio je Bilbija.
On smatra da Srpska, Srbija i Srbi kao narod ne smiju da se nađu u taboru gubitnika iako vodeće zapadne zemlje i njihovi sljedbenici na sve načine pokušavaju da uvjere srpski narod u to da mu je mjesto na Zapadu i u EU.
„Ako Srbija uđe u EU, biće njena najnesamostalnija članica i dežurno sumnjivo lice. Ako pregovori u Briselu završe našim mirenjem sa gubitkom Kosova, Srbija će se naći u krugu zemalja kojoj niko u tom društvu ne želi ništa dobro, osim Mađarske i Grčke“, rekao je Bilbija.
On smatra da Srbija ne treba da prihvati ultimatum SAD i EU o Kosovu i Metohiji, već da pregovara sa Rusijom i BRIKS-om da je podrže bar dvije-tri godine.
„Beograd bi morao da zatraži takvu podršku, ali je pitanje da li to može da se očekuje“, naveo je Bilbija.
Bilbija je naglasio da Srbija u ovom trenutku ne bira samo za sebe, već i za Republiku Srpsku, kao i za Srbe u Crnoj Gori, zbog čega bi trebalo odgoditi sve važne odluke do neke nove Jalte i mirovne konferencije, koja će potvrditi preraspođelu snaga u svijetu.
„Ulaskom u EU, odustaćemo od ujedinjenja srpskih zemalja, a treba imati na umu da Srbe neće štititi ni Unija, niti `Otvoreni Balkan`. Ni Srbija, a ni Srpska, ne bi imali čime da nadoknade eventualno distanciranje od Rusije“, zaključio je Bilbija.
Kompletan video snimak sa tematske tribine „Srpska se brani i u Srbiji“ možete pogledati OVDJE