Tematska tribina pod nazivom „Rezolucija o Srebrenici – da li nam u BiH prijeti povratak u 1991. godinu“ održana je u utorak, 23. aprila u beogradskom Pres centru UNS-a u organizaciji Beogradskog foruma za svet ravnopravnih i informativno-političkih portala „Sve o Srpskoj“ i „Fakti“, uz podršku Predstavništva Republike Srpske u Srbiji.

Na tribini su govorili Živadin Jovanović, Aleksandar V. Gajić, Mile Bjelajac, Boris Krivokapić,  Aleksandar Raković, Goran Petronijević, Zoran Milivojević,  Stevan Gajić  i Rade Drobac, koji je bio i moderator tribine, dok je pozdravnu riječ u ime organizatora održao  Mlađen Cicović, šef Predstavništva Republike Srpske u Srbiji.

Cicović je istakao je da najavljena rezolucija o Srebrenici ne treba ni BiH, ni Srbima, ni Bošnjacima, ni Hrvatima, kao ni miru i stabilnosti u BiH i cijelom regionu.

„Kome treba da se nakon 29 godina ova teška tema zločina koji niko ne spori iznosi na teren politike, međunarodne politike i jednom klasičnom političkom predstavom ruga se i žrtvama i njihovim porodicama?“, upitao je Cicović.

On je dodao da, nažalost, ovako ne misli političko Sarajevo, koje je bez konsultacija i saglasnosti institucija BiH, entiteta i konstitutivnih naroda usmjereno na pripremu i dostavljanje rezolucije Generalnoj skupštini UN.

„Mi u Republici Srpskoj i u Srbiji razumijemo i mislimo da će jedino cjelovito i istinito sagledavanje ratnih događaja u srebreničkoj regiji, ali i cijeloj BiH, doprinijeti jačanju povjerenja i tolerancije među narodima u BiH, konačnom pomirenju i suživotu sadašnjih i budućih generacija“, istakao je Cicović.

On je ukazao da Republika Srpska, njene institucije i njen narod od završetka rata u BiH i potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma izražavaju poštovanje prema svim žrtvama tragičnog sukoba u BiH, saosjećaju sa njihovim porodicama i osuđuju ratne zločine počinjene na svim stranama.

Da je tako i danas, kada je na sceni politička predstava u Generalnoj skupštini UN, pokazuje, rekao je Cicović, i činjenica da je Narodna skupština Republike Srpska 18. aprila na posebnoj sjednici usvojila Zaključni izvještaj Nezavisne međunarodne komisije za istraživanje stradanja svih naroda u srebreničkoj regiji u periodu od 1992. do 1995. godine i zaključke u vezi sa ovim izvještajem.

„Važno je reći i da su Zaključni izvještaj Nezavisne međunarodne komisije podržali svi srpski politički subjekti, odnosno sve srpske stranke i partije u Republici Srpskoj“, istakao je Cicović.

On je podsjetio da je ova međunarodna komisija, u kojoj su bili Gideon Grajf, predsjednik, te članovi Juki Osa, Stiven Mejer, Lorens Frenč, Rodžer V. Bajart, Marija Đurić, Adenrele Šinaba, Đuzepe Zakarija, Valter Manošek i Markus Goldbah, u svom izvještaju zaključila da je u Sreberenici bilo zločina, ali da to nije genocid.

Poštujući znanje i stručnost ljudi koji su radili u ovoj nezavisnoj međunarodnoj komisiji, kao i napor srpske diplomatije, Cicović je izrazio nadu da će u UN prevladati istina, a ne politički, vojni i ekonomski interesi.

„Međutim, treba biti realan, svijet još nije slobodan, politički i vojni interesi pokrili su mnoge istine i tako doveli do mnogih sukoba, ratova, zločina, ratne siročadi…“, rekao je Cicović.

On je upitao može li se pretpostaviti kako će preko Srebrenice biti namirivani politički i vojni interesi kolektivnog Zapada?

„Možda bi trebalo upitati i podnosioce ove rezolucije i sve koji će za nju glasati može li zločin u Srebrenici pokriti milione zločina koje su počinile države i vojske Zapada širom svijeta i odmah odgovoriti – ne može“, naveo je Cicović.

Bivši ambasador Srbije u Mađarskoj i zamjenik predsjednika Beogradskog foruma za svet ravnopravnih Rade Drobac ocijenio je u uvodnom izlaganju  da Srbija ne može i ne smije biti strateški partner sa onima koji joj otimaju dio teritorije i proglašavaju Srbe stradalnike, genocidnim narodom, niti sa njima da gradi budućnost.

„Krajnje je vreme da se okrenemo sopstvenim interesima, proverenim, a ne lažnim ili usputnim saveznicima, dokazanim, a ne neiskrenim partnerima. Treba hitno da se okrenemo saradnji i partnerstvu sa njima, a ne sa onima koji nam stotinama godina oduzimaju teritorije, kradu jezik, blate pismo, falsifikuju istoriju, kulturu, otimaju ekonomske resurse i budućnost“, zaključio je Drobac.

Svi pritisci prema Srbiji i Republici Srpskoj usmjereni su ka slamanju njihove nezavisnosti i ono što Zapad sada čini u vezi sa Srebrenicom samo je jedan od takozvanih asimetričnih napada radi slamanja otpora i uvlačenju Srbije i BiH u NATO, izjavio je nekadašnji ministar spoljnih poslova SR Jugoslavije Živadin Jovanović, predjsednik Beogradskog foruma za svet ravnopravnih.

Jovanović je rekao da je ekspanzija ka Rusiji, Sibiru i Centralnoj Aziji najvažniji geostrateški cilj Zapada pri čemu je potpuna NATO kontrola Balkana zbog njegovog geografskog položaja jedna od veoma značajnih pretpostavki za to.

On je ukazao da anglosaksonski faktori vode dugoročnu politiku slabljenja, drobljenja i neutralisanja srpskog naroda kao političkog faktora na Balkanu, te da Zapadu pogotovu smeta proces jačanja specijalnih paralelnih odnosa Srbije i Republike Srpske, njihovo infrastrukturno povezivanje, koordinacija u privredi, kulturi, obrazovanju i u međunarodnim odnosima.

„Vodećim zemljama Zapada posebno smeta što rukovodstvo Republike Srpske rukovodeći se univerzalnim principima međunarodnog prava i svojim vitalnim interesima ne želi da se saglasi sa uvođenjem jednostranih sankcija Rusiji i što sledi politiku vojne neutralnosti Srbije, sprečavajući na taj način da BiH uđe u NATO“, rekao je Jovanović.

On je naglasio da vraćanje pitanja rezolucije o Srebrenici u modifikovanoj formi u Generalnu skupštinu UN ima dvostruki karakter – uzvraćanja Rusiji i žigosanja srpskog naroda, ističući da su svi napadi zapadnih sila na srpski narod uvijek imali antiruski, i antislovenski karakter, što je danas vidljivije nego ranije.

„Angloamerički i anglosaksonski faktori su ne jednom potpaljivali sukobe i postavljali dimne zavese na Balkanu i mahali svojim zaslugama za `stvaranje islamske države u srcu Evrope` kada god im je bilo potrebno da odvrate pažnju islamskog sveta i svetske javnosti uopšte od zločina koje čine ili koje podržavaju na Bliskom istoku, od dugoročne strategije manipulisanja i grube eksploatacije arapskih i drugih naroda islamske vere. To i danas čine, vadeći iz rukava kartu navodnog genocida u Srebrenici“, zaključio je Jovanović.

Profesor Pravnog fakulteta u Beogradu Aleksandar Gajić ukazao je da događaji koji su uslijedili nakon pada Srebrenice jula 1995. godine obiluju kontroverzama.

Napominjući da nacrt rezolucije ide za tim da se učine nedodirljivim i nepromjenjivim upravo najspornije kvalifikacije – kvalifikacija ubistava izvršenih nakon pada Srebrenice kao genocida, kao i broj žrtava, Gajić je ocijenio da se ovom rezolucijom želi potvrditi nešto što stoji u praksi Haškog tribunala, pri čemu je upravo taj tribunal doprinio politici nekažnjivosti zločina prema Srbima.

On je upozorio da pitanje Srebrenice nije do kraja istraženo i da istina nije do kraja utvrđena, te da je nesporno da postoji zločin, ali da je mnogo toga utvrđeno na osnovu posrednih dokaza, a često i nagađanja, kao i da „bode oči da je 11. jul“ izabran kao dan sjećanja iako je strijeljanje bilo nekoliko dana kasnije.

Gajić je naveo i da „bode oči“ davanje posebne uloge Sudu BiH u rezoluciji, ocjenjujući da je cilj toga da se osnaži njegova nadležnost.

On je rekao da ovakvom nacrtu rezolucije nije mjesto pred UN ne samo zbog njenih spornih odredbi, nego i zato što je pitanje BiH još pred Savjetom bezbjednosti, za koju je više puta konstatovano, pa i rezolucijom iz 2023. godine, da predstavlja prijetnju međunarodnom miru i bezbjednosti, dodajući da je stavljanje rezolucije o Srebrenici pred Generalnu skupštinu UN kršenje Povelje UN.

Direktor Instituta za noviju istoriju Srbije Mile Bjelajac ocijenio je da je rezolucija o Srebrenici jedan od osmišljenih koraka na unifikaciji BiH po svaku cijenu i njeno uvlačenje u NATO, a da se ovim prevenira i mogući zahtjev Republike Srpske i Srbije za ujedinjenje u slučaju da se isto pravo dozvoli kosovskim Albancima i državi Albaniji.

„Ova rezolucija sa zahtevom da se to više nikada ne propituje treba da blokira, cementira sve ono što nije prijatno, kada je u pitanju analiza rada Haškog suda, gde je izvršena redefinicija definicije genocida iz 1948. godine koju je donela upravo Generalna skupština UN“, naglasio je Bjelajac.

On je ukazao da bi, prema nacrtu sporne rezolucije, jedan narod trajno bio obilježen kao genocidan, te da bi bilo zabranjeno bilo kakvo čak i naučno istraživanje složenih istorijskih tokova devedesetih godina prošlog vijeka.

„Ovo bi predstavljalo težak presedan. Time bi dobile na snazi sve one greške, obmane i instrumentalizacije prošlosti od 19. do 21. veka kako su date po ekspertima u procesu pred Međunarodnim sudom protiv nemoćnog i usamljenog Duška Tadića“, rekao je Bjelajac.

Prema njegovim riječima, tako treba da ostanu bez prava na propitivanje sve nelogičnosti u radu i konstituisanju Haškog suda, lažni svjedoci, dvostruki standardi propagandni rat i mitovi koje je proizveo, zatim specijalni rat, zločini svih sukobljenih strana, ponovno stradanje srpskog naroda u 20. vijeku.

„Sve bi to bilo zabetonirano po intencijama ovako donete rezolucije“, istakao je Bjelajac.

On je podjsetio da je Valentin Incko nametnuo izmjenu Krivičnog zakonika BiH upravo na temu negiranjagenocida“ u Srebrenici i ukazao da se to u praksi vidi i na primjeru nekadašnjeg člana vlade u Prištini Ivana Todosijevića, koji je osuđen na dvije godine zatvora zato što je rekao da je takozvani genocidni masakr u Račku prevara.

„Sam proces trajao je samo dva dana, a kako i ne bi kad je mit o Račku potporni sud za pravdanje NATO intervencije protiv SR Jugoslavije. Račak je simbolički ugaoni kamen novog albanskog narativa o genocidu. Slično će biti i posle ove rezolucije samo dvaput podvučeno“, ocijenio je Bjelajac.

On ističe da brine i nastojanje takozvane međunarodne zajednice da se vrši dalje derogiranje ustavnog okvira dejtonske BiH na štetu srpskog entiteta i narušavanje ustanovljenih pravnih okvira iz 1995. godine.

„Kršenje ustavnog i pravnog okvira u BiH neminovno podseća na hronologiju događaja u BiH 1990-1992. godine koji su i doveli do građanskog rata – uzurpacija ustava ondašnje SR BiH, tri konstitutivna naroda, nijedna krucijalna odluka nije mogla da se donese bez konsenzusa. I upravo to je urađeno uz podršku dela te takozvane međunarodne zajednice“, rekao je Bjelajac.

Istoričar Bjelajac ističe da i eksperti UN i samog Haškog tribunala opovrgavaju „ono što je bilo političko mahanje u Savjetu bezbjednosti UN od američkog državnog sekretara/ Medlin Olbrajt o 8.000 žrtava“.

„Ničim nije argumentovano ni forenzičkim analizama broja posmrtnih ostataka, da se radi i o polovini tog broja. Moje pitanje još 2001. godine postavljeno na međunarodnom nivou bilo je – prvo nisu bile zaštićene zone, a drugo gde prestaju zemni ostaci asanacija ratišta, a gde počinju grobnice sa streljanim i ubijenim u pokušaju bekstva vojnim zarobljenicima?“, rekao je Bjelajac.

On je poručio da bi bilo nedopustivo uskratiti pravo međunarodnoj zajednici da propituje i da se uči na tom istorijskom primjeru.

Profesor Međunarodnog javnog prava Boris Krivokapić ocijenio je da inicijativa za rezoluciju o Srebrenici u UN može biti prilika za Srbiju da „ozbiljnije širi istinu u svijetu“ i predložio mjere koje bi mogle da pomognu da se odgodi glasanje o Srebrenici za vrijeme kada bi Srbija mogla biti u povoljnijem položaju.

Krivokapić je istakao da bi Srbija trebalo da podsjeti svijet da je Haški tribunal osnovan nezakonito, da je kao takva nezakonita institucija počeo da stvara novo međunarodno pravo, promijenio koncepte o genocidu i čak došao do zaključka da se genocid može izvršiti ubistvom samo jedne osobe.

On je ukazao da Haški tribunal nije utvrdio ko je imao genocidnu namjeru, kao ni koliko je žrtava bilo u Srebrenici, te da nikoga nije osudio kao neposrednog počinioca genocida, a da je osudio samo jednog učesnika strijeljanja i to za zločin protiv čovječnosti, pri čemu se ni ne zna ko im je naredio da strijeljaju zarobljenike.

„Zašto ne bi pozvali neke od uglednik režisera Olivera Stouna ili Majkla Mura koji misle svojom glavom i nagrađivani su autori ili novinare kao što su Simor Herš (pisao o američkom ratnom zločinu nad civilima u Vijetnamu i miniranju gasovoda `Sjeverni tok`) ili Takera Karlsona. Kad oni napišu nešto to će odjeknuti mnogo više“, zaključio je Krivokapić.

Istoričar Aleksandar Raković rekao je da je veoma važno da li će Izrael iskazati podršku i solidarnost sa Srbima pri glasanju o rezoluciji o Srebrenici u Generalnoj skupštini UN.

„Lepo je i veoma važno što Efraim Zurof, Jehuda Bauer i Gideon Grajf govore o tome i svedoče činjenice da nije bilo genocida u Srebrenici, ali je bitno i kako će glasati država Izrael“, rekao je Raković na tribini.

Raković je ukazao da nije dobro da Izrael bude uzdržan, niti da jednostavno njihovi predstavnici ne budu u Generalnoj skupštini UN i da zbog toga ne glasaju.

„Ako je reč o solidarnosti, koja sa njihove strane treba da dođe, a odnosi se na Drugi svetski rat i stradanje Srba, Jevreja i Roma u nacističkim i ustaškim logorima smrti, onda bi bilo logično da Izrael nipošto ne podrži ovu rezoluciju i da podrži Srbiju i Republiku Srpsku“, rekao je Raković.

On je podjestio da mu pritom nije poznato da je iko u Evropi toliko lijepo govorio o Izraelu kao predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik.

„Dodik je neprestano insistirao na tim bratskim odnosima Republike Srpske i Izraela. U tom su ga podržavali i neki izraelski političari koji su govorili da je Republika Srpska za Srbe isto što i Izrael – garancija da nikada više neće biti genocida nad našim narodom, pa da vidimo sada kako će Izrael glasati“, rekao je Raković.

On je izrazio nadu da ni muslimanske zemlje neće biti tako naivne da ne vide da ih Zapad samo koristi kao svoju polugu za stavljanje stigme na leđa srpskom narodu.

Raković je ukazao da u cijeloj inicijativi postoji velika želja NJemačke da skine stigmu sa genocida i Holokausta koji je počinila tokom Drugog, ali i u Prvom svjetskom ratu, ali i želja nekih drugih, kao šti su Hrvati, kojim je teško palo to što nije došlo do kanonizacije ustaškog vikara Alojzija Stepinca.

„Oni žele da skinu teret genocida sa sebe,“ rekao je Raković.

Diplomata Zoran Milivojević ocijenio je da se priča o Srebrenici ponovo aktualizuje jer je Balkan već definisan kao zapadna sfera uticaja, te da je u političkom smislu ova akcija izuzetno štetna i dugoročno opasna za položaj Republike Srpske i Srba u cjelini.

„Smisao odredbi rezolucije koje, mada neobavezujuće u formalno pravnom smislu, politički stvaraju ambijent za diskvalifikaciju srpskog naroda u dugoročnom smislu i sa konkretnom `ponudom` platforme obnavljanja teze o `genocidnoj tvorevini` za dovođenje u pitanje političke i moralne osnovanosti i postojanosti Republike Srpske“, rekao je Milivojević.

On je naglasio da su odlučnost da brani svoju samobitnost i slobodu na ovim prostorima uz neophodno jedinstvo, ključni mehanizmi odvraćanja i odbrane Srba u svakom pogledu.

U Srebrenici se u julu 1995. godine nije desio ni genocid, ni stravičan zločin, nego ratni zločin nad zarobljenicima, a (muslimanski lider) Alija Izetbegović učestvovao je u kreiranju tih događaja, izjavio je advokat Goran Petronijević.

„Kada su članovi Predsedništva BiH 1999. godine pomenuli Aliji Izetbegoviću da bi trebali da odu u Drvar i odaju poštu srpskim žrtvama, tada je hrvatski član /Ante/ Jelavić rekao da se ode i u neko hrvatsko mesto, a i u Srebrenicu, na šta je Alija rekao da u Srebrenicu ne bi nikako, `jer bi ga tamo oni iz SDS-a gađali kamenjem`“, podsjetio je Petronijević.

On je dodao da je Jelavić tada rekao Aliji: „Dobro znaš da to ne bi bio SDS nego tvoji i ti znaš zašto.“

Petronijević je naglasio da bi volio da neko od tadašnjih aktera posvjedoči o tome.

„Alija Izetbegović je znao šta ga čeka i šta je uradio. I nije to bio prvi pokušaj. Bio je i na Goraždu pokušaj mešanja NATO-a na strani muslimana. Tako da moramo sve ovo imati u vidu i da se borimo za istinu i ne smemo prestati nijednog trenutka“, rekao je Petronijević.

On je ponovio da jednom za svagda treba zapamtiti da je zločin u Srebrenici bio ratni zločin, a da su i oni koji su u izvještajima navedeni kao „dječaci“ bili potencijalni borci, a neke žene pripadnice takozvane Armije BiH i nosili su oružje.

„Bila je naoružana kolona, ali ne u potpunosti, jer je među njima bilo civila koji nisu bili naoružani, ali ću vas podsetiti na njihovu strategiju o kojoj govori nekoliko njihovih zaštićenih svedoka koje smo uspeli da dovedemo i koji su govorili da nisu imali dovoljno, oružja, ali jesu ljudstva. Kada jedan padne drugi uzima oružje, to su potencijalni borci“, rekao je Petronijević.

Prema njegovim riječima, čin pogubljenja, strijeljanja i uzroci toga nisu se mogli desiti bez indirektnog učešća stranih obavještajnih službi, jer postoji obilje dokumenata kojima će se ozbiljno baviti istoričari.

„U tom trenutku se pojavila teška i sramna disproporcija u statistici smrti koju su oni propisali tamo jer je trebalo Srbe prikazati kao izrazite zločince a muslimane kao izrazite ili pretežno žrtve. Statistika ih je u tom trenutku demantovala jer je, imajući u vidu popis iz 1991. godine, broj žrtava na svim stranama bio srazmeran i odstupanja bi bila nula do jedan odsto“, rekao je Petronijević.

On je ukazao i da se u BiH vodio ne samo građanski, nego i vjerski rat.

„To su oni sa Zapada znali i znali su da niko nije imun na zločin. Istina se prekraja, a da bi se prekrajala srebrenički slučaj jedan od načina da se to učini i zato su obaveštajne službe pristupile jednoj vrsti disproporcije“, rekao je Petronijević.

On je naglasio da su Srbi stradali srazmjerno svom broju u BiH, a da je broj ubijenih u Srebrenici predmet manipulacije i da je najbliži broj žrtava onaj koji je utvrdila Komisija za Srebrenicu od oko 3.714.

„Za Branjevo koje se smatra najmasovnijim gubilištem sada možete da dobijete podatke da je bilo više od 1.400 žrtava, u Kravici više od 1.300, a u Kasabi više od 1.200. Kod svih ovih slučajeva imate samo jedan problem, po hiljadu ljudi je dodavano“, rekao je Petronijević pozivajući se na svjedočenja iz Haga.

Prema njegovim riječima, zna se da je na ekonomiji na Branjevu bilo maksimalno 420 ljudi.

Petronijević je poručio da se nesrećni muslimanski narod u Srebrenici krvavo napatio, ali ne od Srba, nego od sopstvenih zločinaca, prije svega, muslimanskog ratnog komandanta Nasera Orića.

On je ukazao da su muslimani u Srebrenici povećavali broj tadašnjih stanovnika da bi dobili više humanitarne pomoći, pa je 5.000 ljudi dopisano u svim ovim situacijama.

Petronijević je istakao da Srbima ne preostaje ništa nego da se bore i da činjenicama ukazuju da nije bilo ni genocida, ni strašnog zločina.

Politikolog Stevan Gajić ocijenio je da je srebrenička rezolucija manifest neokolonijalizma u Evropi.

„Srebreničkom deklaracijom koju je pokrenula Nemačka, a iza koje stoji ceo politički Zapad, srpski dušmani pokušavaju da ovaj prostor kolonizuju. Neokolonijalizam Zapada, uspostavljen posle pobede u Hladnom ratu, danas se ruši u celom svetu, a Srbi su ponovo objekat pokušaja kompenzacije za pretrpljene poraze na drugim frontovima“, rekao je Gajić.

Prema njegovim riječima, NATO želi da anektira BiH dok Srbiji, poput Habsburške monarhije, latentno prijeti ratom.

„Umesto ultimatuma Habsburga, danas imamo rezoluciju čiji je smisao da, osim slamanja srpskog duha i natoizacije ostatka Balkana, Srbe posvađa sa njihovim prirodnim saveznicima“, rekao je Gajić.

On je ukazao da je ogromna većina muslimanskog svijeta danas uz Rusiju i Kinu u borbi za kraj zapadne hegemonije, a da su Srbi prirodno na toj strani geopolitičke barikade, što Zapadu neopisivo smeta.

„Zbog toga je smisao sramne rezolucije o Srebrenici da nas posvađa sa saveznicima i večito zakuca u zapadni blok, u statusu kome ni rob ne bi pozavideo. Upravo taj plan Srbi će osujetiti, kao što su osujetili onaj habsburški, a rezultat istorijskog procesa koji je u toku biće nestanak NATO koji danas nije ništa manje anahron, nego što je to bila Habsburška monarhija 1914“, zaključio je Gajić.

Snimak Tribine možete pogledati OVDJE