U četvrtak 8. juna, u beogradskom Pres centru Udruženja novinara Srbije, u organizacijai informativno-političkih portala „Sve o Srpskoj“ i „Fakti“, uz podršku Predstavništva Republike Srpske u Srbiji, održana je tematska tribina pod nazivom „Dekolonizacija BiH i samooopredjeljenje Srpske“.

Na tribini su govorili Vladislav Jovanović, Živadin Jovanović, Nenad Kecmanović, Siniša Ljepojević, Aleksandar Pavić, Dragomir Anđelković, Aleksandar Raković, Predrag Ćeranić, Dušan Proroković, Srđan Perišić i Đuro Bilbija.

Moderator Tribine bio je Đuro Bilbija, urednik portala „Sve o Srpskoj“ i „Fakti“, a učesnike je u ime organizatora pozdravio šef Predstavništva Republike Srpske u Srbiji Mlađen Cicović.

„BiH je zapala u ćorsokak iz kojeg ne zna da se vrati i nađe svoj put kao slobodna zemlja tri naroda i dva entiteta, a taj bezizlaz načinio je od nje klasičnu koloniju zapadnih sila“, rekao je Mlađen Cicović u pozdravnoj riječi.

Cicović je istakoao da su stranci za četvrt vijeka pravnim nasiljem učinili da vlast u FBiH postane zavisna o stranoj sili, što Republiku Srpsku polako gura iz BiH, ma koliko je istovremeno za sve i svašta napadali.

„Imajući u vidu da je političko Sarajevo opredijeljeno za trajno tutorstvo Zapada, dekolonizacija BiH je, ipak, moguća samo u Republici Srpskoj, gdje su rukovodstvo i narod trajno opredijeljeni za slobodu“, rekao je Cicović.

Podsjetio je da su u Srpskoj u tom pravcu već činjeni i čine se koraci vrijedni pažnje kao što su nepriznavanje neustavnih poteza dosadašnjih visokih predstavnika i ovog samozvanog, neprihvatanje neustavnih odluka Ustavnog suda, odbijanje bilo kakve komunikacije sa ambasadorima i drugim predstavnicima Zapada koji ne poštuju Republiku Srpsku i Ustav BiH.

„Velike i sve brže promjene u svijetu, prekomponovanje ekonomskih, političkih i vojnih činilaca sa narastanjem i širenjem multipolarnosti od istoka, preko juga pa na zapad, sve očiglednije utiču i na odnose u BiH, tako da ukoliko političko Sarajevo i Federacija BiH ne shvate značaj dekolonizacije – samoopredjeljenje Republike Srpske biće sve bliže ostvarenju“, naveo je Cicović.

On je ocijenio da bi moguća dekolonizacija BiH zahtijevala iskren i sadržajan dogovor predstavnika tri naroda i dva entiteta.

Cicović je podsjetio da Dejtonski sporazum u Aneksu četiri, koji je Ustav BiH, garantuje svakom entitetu pravo na sve državne funkcije i ovlaštenja koja ovim ustavom nisu izričito dodijeljna institucijama BiH.

Bivši šef diplomatije SR Jugoslavije Živadin Jovanović istakao je da je Republika Srpska ostvarila velike rezultate u afirmaciji na međunarodnom planu i napomenuo da to nisu samo strateški odnosi sa Ruskom Federacijom i Bjelorusijom, nego i normalni odnosi sa Turskom, Izraelom, Mađarskom i drugim zemljama, te da bi trebalo nastaviti napore na učvršćivanju i afirmaciji Srpske na međunarodnom planu.

On smatra da bi trebalo tražiti i prostor za saradnju sa nizom složenih država i gradualno se povezivati sa entitetima tih država, ističući važnost funkcionisanja predstavništava Srpske u inostranstvu.

Ističući da srpsko nacionalno pitanje ne može da se riješi bez koordinacije i tijesnih odnosa sa Srbijom, Jovanović je naglasio i neophodnost čuvanja unutrašnje stabilnosti, učvršćivanja sistema dijaloga i kontinuiteta održivog socio-ekonomskog razvoja, jer protivnici Srpske „čija je strategija i uzrok problemima, traže mjesto na unutrašnjem planu, i to bez ograničenja od Beograda, Banjaluke i dalje“.

„Dolazi vreme kada će i ukupna bezbednost u Evropi morati da se razmatra. Pre ili kasnije će oni koji dolivaju ulje na požar u Ukrajini morati da sednu za pregovarački sto. Moramo da se spremamo sa našom agendom za taj sto i u Beogradu i Banjaluci i da se na toj pripremi angažuju najumnije snage“, rekao je Jovanović.

Bivši ministar spoljnih poslova SR Jugoslavije Vladislav Jovanović rekao je da pozivanje na pravo samoopredjeljenja, ideja kojoj se vratila Srpska, predstavlja akt samooodbrane od pokušaja daljeg poništavanja Srpske i u suštini je poziv ljudima u BiH da ne slušaju više strance, već da pokušaju bratski da se dogovore pod kojim uslovima mogu da nastave zajednički život i uskrate pravo zapadnim silama da se miješaju na ponižavajući način.

On je ukazao da je sadašnja BiH onakva kakvu su je proizveli upravo stranci koji su počeli da razmontiravaju Dejtonski mirovni sporazum čim su ga potpisali i ukazao da su visoki predstavnici dobili ingerencije koje su nespojive sa suverenitetom zemlje.

Jovanović je naveo da se paralelno forsira i nameće tema samoopredjeljenja albanske manjine na Kosovu i Metohiji, iako manjina nema pravo na svoju državu niti u modernoj praksi svijeta ima primjera da ju je dobila.

Politikolog Nenad Kecmanović ocijenio je da je dekolonizacija BiH zajednički interes sva tri naroda, kao što je i interes SAD da podstiče lokalne antagonizme, obeshrabruje unutrašnji dijalog kako bi što duže ostala u BiH i arbitrirala u njenim internim sporovima.

„Zato se antikolonijalnoj politici predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika sada pridružuje i dio bošnjačke političke elite koji počinje da prati otvoreno antizapadnu agendu braće u islamskim zemljama“, rekao je Kecmanović

On je ocijenio da pobjede Rusije u Bahmutu i turskog predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana na izborima, kao i simbolički i sve češće posrtanje američkog predsjednika Džozefa Bajdena – predstavljaju vjetar u leđa multipolarnom poretku i samoopredjeljenju svakog od tri naroda u BiH.

„Ukoliko NATO krene na Srpsku, u prvoj liniji isturiće Bošnjake da ginu kao Ukrajinci, a onda će Bajden sjesti sa Putinom i podijeliće BiH na dvije ili tri države i nijedna neće biti manje održiva“, ocijenio je Kecmanović.

Publicista Siniša Ljepojević je ukazao da je BiH jedina kolonija u kojoj moćni mogu da rade šta žele i nemaju nikakvu odgovornost, a suštinski borbu protiv tog kolonijalnog položaja sprovodi Republika Srpska.

„Borba Srpske da se oslobodi kolonijalizama je iskorak i za BiH. Ambicijom da se oslobodi tutorstva – ona se bori i za kolonijalno oslobađanja BiH. To je borba i protiv zapadnih vrijednosti“, rekao je on i dodao da je u ovoj fazi najrealnija neka vrsta polunezavisnosti – statusa koji postoji u nekim zemljama.

Politikolog Aleksandar Pavić izjavio je da na prostoru na kom istorijski žive Srbi nijedan narod ne može da pokrene proces dekolonizacije nego oni, naglasivši da se dekolonizacija mora sprovesti i u BiH i Republici Srpskoj i u Srbiji.

Pavić je naveo da je Dejtonski mirovni sporazum, da se postupalo antikolonijalno mogao da ostane okvir BiH jer je imao potencijal da održi ravnotežu, ali da je upravo stoga od strane zapadnih kolonizatora neprekidno i rušen.

Istoričar Dragomir Anđelković je naveo da je kolonijalizam u BiH uveden po modelu kakav je bio kolonizacija Egipta 1922. godine i da su doslovce sve institucije BiH, kakav je Ustavni sud BiH, u kom odlučuju stranci i institucija visokog predstavnika prepisane iz tog modela.

On je naveo da Zapad za ono što radi ima podršku Sarajeva koje sanja svoj hegemonistički i unitaristički san, pri tom ne shvatajući da taj isti Zapad ne želi da im da suverenu BiH, već želi da je zadrži kao poligon i entitet sa koji može da radi sve što želi.

„Ono što su ovde razvijali – oni ne žele da demontiraju. Da nema Republike Srpske stvari bi bile mnogo gore“, rekao je Anđelković.

Istoričar Aleksandar Raković je rekao da dekolonizacije cijele BiH ne može biti jer se već tri generacije muslimana stasale u atmosferi podaništva, da su zavoljeli sopstvene zavojevače i sigurni su da je normalno voljeti one koji su ih koloniziravali i koji ih raseljavaju.

On je naveo da bi stoga, put samoopredjeljenja Srpske bio i njen put ka slobodi, naglasivši da to vide i Hrvati, te da Srbi treba da gledaju svoj posao i da svaki dan rade u cilju srpskog ujedinjenja.

Stručnjak za bezbjednost Predrag Ćeranić je rekao da nedavni prelet američkih bombardera iznad BiH, predstavlja mjeru zastrašivanja, u nedostatku političkih alata za disciplinovanje lidera Srpske.

„Sve više je najava da se nakon nasilnog upada albanskih specijalaca, zaštićenih vojnicima KfOR-a, u zgrade jedinica lokalne samouprave na sjeveru Kosova i Metohije priprema adekvatan scenarij i za Srpsku. Razmatra se način na koji bi se beogradski protesti `prelili` u Banjaluku, a inicijativu treba da pokrenu partije čiji su politički lideri otvoreno pokazali antiruski stav. Bili bi podržani od medija slične orijentacije“, rekao je Ćeranić i naglasio da je za to, međutim potreban povod, koji još nije pronađen.

Proces dekolonizacije BiH, naveo je on, zavisiće od ishoda ruske vojne operacije u Ukrajini.

Politikolog Dušan Proroković ukazao je da se evropske integracije regiona zloupotrebljavaju za sprovođenje neookolonijalizma.

On je istakao da je preduslov dinamičnijeg ekonomskog razvoja upravo suprotstavljanje ovakvom procesu i kolonizatorima koji ih nameću operacionalizacijom principa političke korektnosti.

Globalni sukob Zapad–Rusija, ocijenio je profesor geopolitike Srđan Perišić, govori da je Rusija u njemu konačno raskinula sa Zapadom (tzv. „jezgrom“), liberalizmom i američkom hegemonijom.

„Moramo da razumemo fundamentalnu činjenicu da rusko raskidanje sa Zapadom, liberalizmom i globalizacijom, paradigmatično gradi drugačije pozicije i odnose, ne samo za Rusiju, nego za ceo svet, pa time i za Srpsku i Srbe na Balkanu“, rekao je Perišić i istakao da  samoopredjeljenje Srpske nije samo politički i diplomatski otpor Sjedinjenim Državama da unitarizuju BiH već samopredjeljenje porazumeva i opredjeljenje Srpske za suverenizam.

Novinar Đuro Bilbija ocijenio je da će ruska pobjeda u Ukrajini i globalnom odmjeravanju sa Zapadom postati važan stub multipolarnog svijeta koji će promijeniti globalna pravila igre u toj mjeri da London, Berlin, Brisel i Vašington neće moći da srpsku odbranu Dejtona proglašavaju za antidejtonsko djelovanje.

On je istakao da će dekolonizacija EU i oslobađanja Evrope od predominacije SAD bitno olakšati i ubrzati i dekolonizaciju srpskog prostora.

Kompletan snimak tribine „Dekolonizacija BiH i samoopredjeljenje Srpske“ možete pogledati OVDJE