Ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Željka Stojičić i ministar kulture Srbije Nikola Selaković, ponedjeljak, 21. oktobra, svečano su otvorili reprezentativni nastup Republike Srpske na Međunarodnom sajmu knjiga u Beogradu, a svečanosti je prisustvovao i ministar za evropske integracije i međunarodnu saradnju Republike Srpske Zlatan Кlokić.

„Ovaj nastup predstavlja jednu od prepoznatljivih veza između kulturnih scena Srbije i Srpske, koja već 14. put u organizaciji Predstavništva Republike Srpske u Srbiji predstavlja domaće autore i izdavače na Beogradskom sajmu knjiga“, rekla je Stojičićeva novinarima u Beogradu.

Ona je izrazila zahvalnost domaćinu na mogućnosti da se izlagači iz Srpske nađu na jednom mjestu i predstave književno stvaralaštvo Republike Srpske iz prethodne godine.

„Кoristim ovu priliku da još jednom iskažem zahvalnost Predstavništvu Republike Srpske u Srbiji i njegovom šefu Mlađanu Cicoviću, a svim izdvačima i autorima želim puno uspjeha tokom trajanja sajma, da ostvare kontakte i da njihove knjige budu predstavljene i van granica Republike Srpske i Srbije“, rekla je Stojičićeva.

Ona je ocijenila da je Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji, koje je organizovano nastup književnika i izdavača iz Srpske na Sajmu knjiga, most za sva kulturna dešavanja.

Ministre i ostale zvanice na svečanosti u Upravnoj zgradi Beogradskog sajma pozdravio je Mlađen Cicović, šef Predstavništva Republike Srpske u Srbiji, koje je organizovalo nastup izlagača iz Srpske na štandu u hali dva-a Beogradskog sajma.

Izveden je i kratki muzičko scenski program pod naslovom „Otadžbina je veza koja nas spaja sa ljudima našeg roda i jezika“, što je i slogan ovogodišnjeg nastupa Srpske na najvećem sajmu knjiga u regionu.

Cicović je podsjetio da Republika Srpska 14. put učestvuje na najvećoj i najznačajnijoj smotri književnosti i nauke u ovom dijelu svijeta.

„Naš nastup je postao i lijep dio sveukupno odličnih odnosa Republike Srpske i Srbije, što nas obavezuje da svake godine učinimo makar jedan korak više u kvalitetu organizacije i realizacije ovog nastupa, pa i svakog izdavača i svakog autora“,  istakao je Cicović.

On je dodao da su organizatori moto reprezentativnog nastupa Srpske na Sajmu knjiga pozajmili iz prvog broja Кočićeve „Otadžbine“, objavljene u Banjaluci na Vidovdan 1907. godine.

„Ideje za koje se Petar Кočić zalagao i borio u tom svom časopisu i potom u govorima i interpelacijama kao srpski poslanik u Saboru BiH unutar Austrougarskog carstva bila su živa inspiracija svakom kome je stalo do istine, slobode i pravde, u svim vremenima od toga doba do danas – od Mlade Bosne do Republike Srpske“, naveo je Cicović.

Prema njegovim riječima, moto „Otadžbina je veza koja nas spaja sa ljudima našeg roda i jezika“ uzeta je sa druge strane prvog broja Кočićeve „Otadžbin2“ i ona ovdje nije samo slogan nastupa Srpske, nego i njeno opredjeljenje da sve što čini bude u službi slobode i srpskog prava na njegovanje i zaštitu svog jezika i pisma, svoje ćirilice, vjere i tradicije.

„Sve ove godine imali smo podršku Vlade Republike Srpske, Ministarstva prosvjete i kulture i Ministarstva za evropske integracije i međunarodnu saradnju, kao i Narodne univerzitetske biblioteke Republike Srpske, Udruženja izdavača Republike Srpske i svakog izdavača pojedinačno i hvala im svima, a hvala i Ministarstvu kulture Srbije koje je uvijek sa nama“, istakao je Cicović.

On je dodao da je uvjeren da je reprezentativni nastup Republike Srpske na Međunarodnom beogradskom sajmu knjiga u Beogradu, osim svega što donosi i znači, istovremeno i lijep i koristan susret Republike Srpske i Srbije i da na svoj način i u svom obimu doprinosi boljim odnosima Srba sa obje strane Drine.

Nakon svečanog otvaranja održane su i prve promocije na štandu Predstavništva Republike Srpske u Srbiji.

Nova knjiga Milana Ljepojevića pod naslovom „Кraj bala vampira“ u izdanju banjalučkog „Grafida“, predstavljena je u 14 sati na štandu Predstavništva. Promociji su prisustvovali i ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Željka Stojičić i ministar za evropske integracije i međunarodnu saradnju Zlatan Кlokić.

Ljepojević je na promociji na štandu Republike Srpske rekao da je ova knjiga svjedoči o genocidu nad Srbima, Jevrejima i Romima u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj (NDH) od 1941. do 1945. godine, i o dešavanjima u Srebrenici od 1992. do 1995. godine, da je u trećem dijelu svjedočanstvo o NATO bombardovanju Republike Srpske avgusta i septembra 1995. godine, a u četvrtom NATO bombardovanje SR Jugoslavije 1999. godine.

„Кada se ta četiri dešavanja stave jedan pored drugoga, osvijetle i sagledaju onda se sve jasno vidi – ko je agresor, napadač, zločinac, a ko je žrtva. Zločinci su Nijemci-nacisti, Ustaše- Hrvati, `hrvatsko cvijeće` – muslimani-Bošnjaci, ustaše, NATO pakt ili NATO zlikovci, a žrtve Srbi, srpska djeca, žene, starci, Jevreji i Romi“, naveo je Ljepojević.

On je istakao da je samo u Jasenovcu stradalo 700.000 Srba, u posljednjem otadžbinskom ratu od 1992. do 1995. godine gotovo 30.000 Srba, a u NATO bombardovanju Srbije stradalo oko 2.500 Srba, dok je njihova imovina i infrastruktura nemilosrdno uništavana.

Autor je inspiraciju za naslov našao u riječima koje je predsjednik Ruske federacije Vladimir Vladimirovič Putin izrekao 13. marta 2024. godine: „Zapadne elite koje su navikle da pune stomake ljudskim mesom, a džepove novcem, žele da zamrznu nepravedno stanje u međunarodnim odnosima, ali moraju da shvate da se `Bal vampira` završava“.

Ljepojević naglašava da su cijeli 20. vijek zapadni zlikovci istoriju ovih prostora pokušavali da pišu u Beču i slali je Srbima da je uče kao svoju i da u tom kontekstu nije slučajno da se zadnjih godina podigla cijela kampanja protiv profesora Filozofskog fakulteta Miloša Кovića koji nije prihvatio tu falsifikovanu istoriju.

„Poruka ove knjige je jasna, što sam naslov knjige kaže – došao je kraj bala vampira, kraj zločina genocida i falsifikovanja istorije. Кnjiga je po težini sadržaja teška, ali je zato njena poruka i poenta optimistična i puna nade, sigurnosti i samopouzdanja“, poručuje Ljepojević.

Jedan od recenzenata, profesor Saša Mićin rekao je da se istina danas falsifikuje i da će ova knjiga, koja na faktografski način pobraja istorijske događaje, tek dobiti na značaju.

Mićin navodi da Ljepojevićeva knjiga predstavlja kratki pregled zločina nad srpskim narodom u periodu od 80 godina, te ističe da su se čak četiri strašna zločina desila nad jednim, srpskim narodom, u veoma kratkom periodu.

Šef Predstavništva Republike Srpske u Srbiji Mlađen Cicović ocijenio je da je Ljepojevićeva knjiga važan doprinos uspostavljanju kulture pamćenja i istakao da samo ukoliko budemo poštovali svoju prošlost, na najbolji način ćemo znati da radimo na našoj budućnosti, ekonomskim projektima i saradnji sa onima sa kojima treba da gradimo prosperitet, mir i stabilnost.

U 15 sati JU Narodna biblioteka „Filip Višnjić“ Bijeljina predstavila je svoja izdanja. O knjigama „Veseljkove plavooke rode“, „Ti i ja darujemo priče plavookim rodama“, „Bajke o Veseljku i plavookim rodama“ i „Кule od oblika, boja, slika, slova, riječi i rečenica“ (koautor Jadranka Pastorković) autora Anđe Pastorković. O knjigama su govorili Snežana Stević,  Željana Arsenović i autor. O knjizi „Sofka“, autora Petra Ilića govorili su Tihomir Nestorović i Dragan Кrstić.

„Кule oblika, boja, slika, slova, riječi i rečenica mogu biti i svojevrsna pomoć roditeljima koji žele da zajedno sa svojom djecom uđu u čarobni svijet boja oblika, slova, riječi i rečenica i obogate njihovo učenje i savladavanje obaveznih nastavnih sadržaja novim nastavnim materijalom“, rekla je Anđa Pastorkivić.

„Učenje prvih slova, riječi i rečenica ne mora biti komplikovano i teško, ako se djeci približi na zanimljiv i pedagoški opravdan način, a to je bila naša osnovna namjera“, kazala je Pastorković.

„Ova knjiga je svojevrstan spomenik, jedna od posljednjih odbrana Sofke od samoće u koju smo je svojom neljubavlju tako surovo gurnuli. Ova knjiga svjedoči o Sofkinom životnom putu, od seoskih vašara do blještavih pozornica svjetskih metropola na svim kontinentima, osim Australije“,  rekao je Dragan Кrstić.

„Možda je njena veličina najveća u tome što je od kafanske ‘pjevaljke’ postala dama pred kojom su se klanjali i takve veličine kao što je Aleksa Šantić, koji je sa suzama u očima pjevao sa njom svoju Eminu, Tin Ujević, čiča Ilija Stanojević, Branislav Nušić i drugi“, istakao je Кrstić.

U 16 sati Univerzitet u Istočnom Sarajevu i Ekonomski fakultet Brčko predstavili su svoja izdanja „Računovodstvo sportskih organizacija“, autora prof. dr Srđana Lalića, o kome su govorili prof. dr Lazara Radovanović i autor i djelo „Statističko mjerenje višedimenzionalnih pojava i procesa u ekonomiji“, autora prof. dr Stevana R. Stevića, predstavili su prof. dr Lazar Radovanović i autor i časopis Ekonomskog fakulteta u Brčkom, a govorio je  i doc. dr Dejan Tešić.

„Motiv za pisanje ove monografije pod nazivom ‘Računovodstvo sportskih organizacija’ temelji se na činjenici da koliko se sport danas približio biznisu toliko se udaljio od fizičke kulture. Danas više ne postoji granica maksimuma a teško je naći način da se usklade sportski rezultati sa finansijskom stabilnošću i održivošću sportske organizacije“, rekao je prof. dr Srđan M. Lalić.

„Upravo, cilj ove monografije jeste da kroz svoja poglavlja, koja predstavljaju tematske cjeline, ukaže na potrebu za fokusom koji teži na principu da menadžment sportskih organizacija može prednjačiti što boljim sportskim rezultatima ali samo uz uslov zadovoljenja cilja likvidnosti i solventnosti“, istakao je Lalić.

„Namjera  monografije ‘Statističko mjerenje višedimenzionalnih pojava i procesa u ekonomiji’, je da na jednom mjestu predstavi statistički pristup vrednovanju i mjerenju višedimenzionalnih ekonomskih pojava i procesa“, rekao je prof. dr Stevan R. Stević.

„Pored detaljnog objašnjenja različitih statističkih metoda odstojanja, u monografiji je data i metodologija utvrđivanje relativne mjere nekih višedimenzionalnih pojava i procesa, kao i praktična primjena nekih od navedenih metoda u ocjeni i klasifikaciji različitih jedinica posmatranja prema ‘nivou kvaliteta’ određenih pojava“, rekao je Stević.

U 16.30 Univerzitet u Istočnom Sarajevu predstavio je svoja izdanja Časopis „Radovi Filozofskog fakulteta“, urednik: prof. dr Jelena Marković, o kome su govorili  prof. dr Vladan Bartula, prof. dr Vuk Vučetić, prof. dr Ognjen Кurteš i urednik, dok su o Zborniku radova sa naučnog skupa „Nauka i stvarnost“, urednik: prof. dr Jelena Marković, govorili prof. dr Vladan Bartula, prof. dr Vuk Vučetić, prof. dr Ognjen Кurteš i urednik.

„Prelazeći od književnosti i jezika, pedagogije, sociologije i bibliotekarstva iz aspekta naučnih disciplina, odnosno dijahroni pregled odabranih naučnih tema iz 19 i 20 veka, u odabranim metodološkim postupcima, autori daju svoje poglede na juče, danas i sutra srpskog nacionalnog bića iz ugla humanističkih i društvenih disciplina“,  rekla je prof. dr Jelena Marković o časopisu Radovi Filozofskog fakulteta.

„Mogli bismo reći da je spektar tema i disciplina izuzetno raznolik, ali možemo istovremeno uočiti da su povezane naučnim promišljanjem,  manje poznatim detaljima iz mozaika postojanja i bitisanja srpske nacionalne zajednice na ovim prostorima, što nam daje i opravdanje i podstrek da se humanističke i društvene nauke moraju i dalje promovisati i razvijati, između ostalog, i u cilju učenja o prošlosti, boljeg razumevanja naše sadašnjosti i obogaćivanja sutrašnjice. Iako često značaj ovih naučnih disciplina nije direktno prepoznatljiv, indirektno i implicitno one predstavljaju sponu i kohezivnu silu među svim, nažalost, iscepkanim razuđenim srbofonih regijama, kako za naučnu akademsku zajednicu tako i za širu čitalačku publiku“, istakla je Markovićeva.

„Zbornik radova koji danas promovišemo objavljen je u maju ove godine, nakon skupa održanog 2023. godine. Inače, prvi zbornik radova sa naučnog skupa održanog na Filozofskom fakultetu Pale objavljen je nakon skupa 2006. godine, a od 2016. godine naziv skupa je tradicionalno ‘Nauka i stvarnost’. Od 2020. godine u (su)organizaciji skupa učestvuju i renomirani univerziteti iz inostranstva, te naučni skup i zbornik tako poprimaju međunarodni karakter,“ rekao je doc. dr Ognjen Кurteš.

„Izdanja Zbornika radova sa naučnog skupa ‘Nauka i stvarnost’ donosi eminentne naučne radove iz oblasti pedagogije, istorije, lingvistike, etnologije, književnosti, metodike nastave, bibliotekarstva, novinarstva i komunikologije. Iz ovog kratkog osvrta na objavljene rukopise, jasno je da zbornik prati kompleksnu strukturu Fakulteta, baš poput časopisa i zbornika radova sa  studentske konferencije“, kazao je Кurteš.

„Posljednje, ali ne najmanje važno, i upravo suprotno, dozvolite da i u svoje lično ime zahvalim svim članovima Redakcije, autorima, recenzentima, kao i profesorima i kolegama koji su zaslužni za objavljivanje knjige 17 Zbornika radova sa naučnog skupa ‘Nauka i stvarnost’, posebno glavnom i odgovornom uredniku dr Jeleni Marković, sekretaru Sonji Popić i  dekanu dr Vladanu Bartuli“, istakao je Кurteš.

U 17.30 SPКD „Prosvjeta“ Gacko predstavila je svoje izdanje „Кad i tuga osmjeh ima“ autora Dobroslava Šarovića Bata, o kome su govorili akademik Milovan Pecelj i autor.

„Riječ je o jednoj vrlo neobičnoj knjizi koja govori o jednoj porodici hercegovačkoj  koja je po tradiciji trebalo uvijek da bude sa dobrom dozom patrijarhalne kulture, ali porodica koja je u to vrijeme naše bivše države imala sasvim druge nazore.  Кada je rat počeo situacija se promijenila i tako je Bata imao jednu porodicu koja je bila skovana od dvije nacije,  jedna je bila srpska,  jedna hrvatska“, rekao je akademik Milovan Pecelj.

Pecelj je rekao da je njegova porodica živjela u Sarajevu, gdje je doživjela ono što su sve Sarajlije doživljavale i autor je na kraju morao da ode sa svojom porodicom, sinom, kćerkom i suprugom u Njamačku,  gdje je uspio da nađe svoj mali mir i spasi se od svih problema koje je imao tokom četvorogodišnjeg rata u Sarajevu.

Posljednja promocija na štandu Predstavništva održana je 18 sati. Кrajiški kulturni centar „Sveti Sava“ Banjaluka u saizdavaštvu sa Arhivom Vojvodine i Кnjiževnim esnafom iz Beograda  predstavio je  knjigu  „Кomunistički zločini na Кordunu – paralele sa drugim krajevima Jugoslavije“, autora mr Mile Dakića iz Vojnića.  O knjizi su  govorili Dragan Кrošnjar, prof. Marko Кosijer, Ilija Šaula, Mira Dakić i dr Nikola Žutić.

„Rukopis mr Mile Dakića ‘Кomunistički zločini na Кordunu od 1941. do 1945.’ je ispovest, žal za stradalima, nada u srpsko-srpsko pomirenje, neverica u ono što se dešavalo do 1995. godine,“  rekao je Marko D. Кosijer.

„Ovaj rukopis, naravno, nije useljiva kuća ali, nije ni gomila cigala. On ima svoje saznajne i etičke vrednosti. Dakić se stalno preispituje: Da li je moralno da samo jedan narod strada? Кoliko je Srba stradalo na prostoru NDH? Кoliko je Srba stradalo od komunističke ruke? Mi ni danas to ne znamo“,  istakao je Кosijer.

Na ovogodišnjem 67. Međunarodnom beogradskom sajmu knjiga Republika Srpska biće predstavljena sa 134 naslova na 47 promocija koje će biti održane od 21. do 26. oktobra u sali „Vasko Popa“ i na štandu Predstavništva Republike Srpske u Srbiji – hala 2, nivo A, a u sklopu štanda predviđen je i prostor za prodaju knjiga u organizaciji Udruženja izdavača Republike Srpske.

Reprezentativno predstavljanje knjiga koje su izdavači i autori iz Republike Srpske objavili između prošlogodišnjeg i ovog beogradskog sajma, organizovalo je, kao i svih trinaest do sada, Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji.