U četvrtoj emisiji osme manifestacije „Dani Srpske u Srbiji“, koju Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji organizuje i realizuje kao šest kolažnih tv emisija na RTRS-u, RTS-u i 44 regionalne i lokalne televizije, predstavljen je grad Banjaluka, kao i grupa „Miro i viteški ples“, Nacionalni teniski centar, pa proizvođači kraft piva Mikola Gajić i LJubomir Marić, glumac Aleksandar Stojković kazivao je pjesmu Branka Ćopića „Mala moja iz Bosanske Krupe“, a kao mladi heroj predstavljena je Anastasija Tomić, mlada slikarka. Gosti u studiju RTRS-a u Banjaluci bili su: Miloš Vučević, gradonačelnik Novog Sada, Igor Radojičić, gradonačelnik Banjaluke, Goran Vesić, zamjenik gradonačelnika Beograda i LJubiša Ćosić, predsjednik Saveza opština i gradova Republike Srpske.

Gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević izjavio je da je Banjaluka uradila mnogo na svojoj prepoznatljivosti i urbanizaciji, ali da, osim infrastrukture, mora da se gradi i kao grad, ne samo formalno-pravno, nego i sadržajno, po svom karakteru.

– Verujem da će ova ekipa oko Igora /Radojičića/, kao i svi u Banjaluci nastaviti i dalje da rade. Čestitam na ovome što je Banjaluka uradila kao kandidat za Evropsku prestonicu kulture, ali ne sme odustati, ima još mnogo prostora da se radi – rekao je Vučević i dodao da se Banjaluka, na ponos svih, razvija ne samo infrastrukturno, nego i kulturno, duhovno i identitetski.

– Mi smo svi srećni kada se Banjaluka razvija i doživljavamo to kao da se razvija deo nas. Ne želimo da Banjaluka, Bijeljina, Trebinje ili bilo koji drugi grad ili opština u Srpskoj ostanu nerazvijeni, jer to nije dobro ni za Srbiju. Želimo da Banjaluka bude jedna snažna zapadna prestonica našeg naroda i da bude centar okupljanja – istakao je Vučević.

On je rekao da je veoma važno što Republika Srpska ima svoje predstavništvo u Srbiji, kao i da postoji manifestacija „Dani Srpske u Srbiji“, te podsjetio da se u Srbiji obilježava Dan Republike Srpske i drugi važni datumi, a da je na inicijativu predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i srpskog člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika uveden i novi zajednički praznik – Dan srpskog jedinstva koji se praznuje 15. septembra.

– To je datum proboja Solunskog fronta, kada je jurišem biblijskih razmera srpske vojske došla sloboda i za ono što zovemo danas Vojvodinom, ali ono što zovemo Republikom Srpskom, koje su do tada pripadale drugim imperijama. Zahvaljujući tome mi smo dobili slobodu i mogućnost da pričamo na svom jeziku, ispoljavamo svoju veru i kulturu – rekao je Vučević.

On je naglasio da Predstavništvo Republike Srpske u Beogradu ima i političku konotaciju i narativ, što se ne može isključiti, kao ni građenje političkog subjektiviteta Republike Srpske, ali da se time se ne narušava dejtonski koncept BiH.

– Mi prosto moramo jedni druge čuvati i pomagati, ne ugrožavajući bilo koga. Zašto bi uopšte bilo potrebno da naglasimo kada sarađuju Banjaluka-Beograd-Novi Sad da to nije ni protiv koga? Stvarno nije ni protiv koga –  istakao je Vučević.

On je naveo da ovi gradovi gledaju kako da se pobijedi kovid 19, kako da Novi Sad pomogne Banjaluci za Evropsku prestonicu mladih, kako da se imaju bolji auto-putevi, kako da lakše putuju jedni ka drugima.

– Toliko smo prožeti svakodnevnim kontaktima da je to prosto neraskidivo. Ne treba to nikoga da plaši, ni kada pričamo srpskim jezikom, ni kada pišemo ćirilicom, ni kada ističemo našu kulturu. Naša kultura nije ni protiv koga, ona je deo sveukupnog evropskog ili balkanskog kulturnog potencijala. Treba da budemo ponosni, poštujemo tuđe, ali iznad svega volimo svoje – istakao je Vučević.

Gradonačelnik Banjaluke Igor Radojičić je podsjetio da su Banjaluka i Novi Sad već gradovi pobratimi, a da predstoji u narednom periodu potpisivanje i Povelja o bratimljenju Banjaluke i Beograda.

Radojičić je istakao da je Srbija Republici Srpskoj najveći ekonomski partner i najveća politička podrška, te da puno sarađuju građani, školuju se i na jednoj i na drugoj strani, a postoje i porodične i prijateljske veze.

On je rekao da je Beograd, kao srpska i regionalna metropola, ponudio Banjaluci, koja je 10 puta manja, da budu pobratimi, partneri, prijatelji, saradnici, te dodao da je on predložio da se otvori Krajiška i Hercegovačka kuća i u Beogradu i Novom Sadu, da se ponude autentični krajiški i hercegovački brendovi i proizvodi.

Radojičić je rekao da grad Banjaluka razmišlja da u narednom periodu konkuriše za Evropsku prestonicu mladih, u čemu očekuje i pomoć Novog Sada, koji joj je već ranije davao podršku da dođe do finala za Evropsku prestonicu kulture.

„Želimo da povežemo omladinski sektor, omladinske organizacije, univerzitete, sport, da u narednih nekoliko godina radimo na toj ideji da Banjaluka konkuriše za Evropsku prestonicu mladih“, dodao je Radojičić.

On je najavio da Banjaluka ulazi i u koncept naučno-tehnoloških parkova, koje imaju i Beograd i Novi Sad, što bi bilo razvojna šansa da se zaposle i zadrže mladi ljudi u Srpskoj da rade kvalitetne i dobro plaćene poslove za kompanije u svijetu, upravo iz Srpske.

„Sada u Banjaluci razmatramo lokaciju, radimo sa Ministarstvom nauke o prvom naučno-tehnološkom parku u Banjaluci“, naveo je Radojičić i dodao da sa gradonačelnicima Beograda i Novog Sada razgovara i o komunalnim pitanjima, jer Banjaluka ulazi u velike projekte kao što su vodosnabdijevanje i prerada otpadnih voda, u čemu Beograd i Novi Sad imaju velika iskustva.

Zamjenik gradonačelnika Beograda Goran Vesić čestitao je Banjaluci na odluci da se i formalno pobratimi sa Beogradom, te istakao da je to za Beograd važnije nego pobratimstvo sa Moskvom, kao i da će potpisivanje Povelje o bratimljenju biti važan svečani i formalni čin, ali da je važno da se zaista sarađuje i da ta saradnja bude sadržajna.

On je napomenuo da je sa gradskim vlastima Banjaluke već razgovarano da neki od poznatih beogradskih festivala – FEST, BITEF, BEMUS, džez festival, imaju i neka svoja skraćena izdanja i u Banjaluci, da nekoliko koncerata bude organizovano i u Banjaluci kada je džez festival, kao i da beogradska pozorišta Atelje 212 i Beogradsko dramsko pozorište odigraju predstave u Banjaluci.

– Ako već dolazi neko iz inostranstva u Srbiju, onda gostovanje treba da vide i građani više gradova, između ostalog i Banjaluke, jer tako stvaramo jedinstven kulturni prostor. Ako već nismo jedna država, onda da imamo jedinstven kulturni prostor, da pokažemo da smo jedan narod i to je nešto što ćemo raditi u budućnosti – rekao je Vesić.

On je ponovio da će, u saradnji sa Banjalukom, u Beogradu biti otvorena Krajiška kuća, koja neće biti samo mjesto gdje će se kupovati autentični krajiški proizvodi, nego i neka vrsta mini kulturnog centra.

Vesić je rekao da će nastojati da u Banjaluci bude otvorena Beogradska ili Šumadijska kuća, ali i da se razmijene spomenici kao Petru Kočiću, te da će Beograd podići spomenik Trebinjcu Luki Ćeloviću koji je više zadužio Beograd nego Trebinje, a bio je jedan od najbogatijih Beograđana i svoje zadužbine vrijednosti veće nego Nobelova nagrada ostavio Beogradskom univerzitetu.

Vesić je naveo da, generalno, Beograđani i Beograđanke malo znaju o Republici Srpskoj, te da to treba promijeniti i da građani Srbije treba da u poznaju Republiku Srpsku, njene turističke destinacije, ali i da osnovci iz Srbije idu na ekskurzije u Srpsku.

On je napomenuo da je razgovarao sa ljudima iz Vlade Republike Srpske da se u Beogradu uredi jedan park koji će nositi naziv park Republike Srpske i koji će biti promocija same Srpske, odnosno ideja je da bude uređen tako da svaki njegov dio bude posvećen jednom kraju Republike Srpske.

Predsjednik Saveza opština i gradova Republike Srpske LJubiša Ćosić je rekao da većina lokalnih zajednica u Republici Srpskoj kao svoje pobratime ima gradove i opštine u Srbiji, te ocijenio da je bitno da se što više poveže mali biznis.

– Saradnja je prvenstveno na polju kulture, sporta, nevladinih organizacija, uzajamnih posjeta, saradnje lokalnih samouprava. Međutim, saradnju u oblasti privrede je najteže ostvariti – rekao je Ćosić i dodao da postoje ljudi iz Srbije koji investiraju u opštine i gradove u Srpskoj, pokreću svoje vlastite biznise, izvoze svoje proizvode, nezavisno od toga da li je riječ o velikim preduzećima koja su već tradicionalno prisutna.

– Srbija je veća od Srpske i sasvim je logično da veći broj investicija i prozivoda dolazi iz Srbije u Srpsku. Ali, siguran sam da će doći vrijeme da, uz posredovanje lokalnih samouprava, možemo očekivati da će neki ljudi sa kapitalom iz Republike Srpske investirati u Srbiju, odnosno da će se neki od proizvoda naći u Srbiji – istakao je Ćosić.

On je naveo da veliki broj ljudi iz Srbije posjećuje gradove i opštine u Srpskoj i uživa u turizmu, navodeći kao primjer Jahorinu, koja je i ovog ljeta bila preplavljena turistima iz Srbije.

Ćosić je rekao da bi lokalne smaouprave i načelnici i gradonačelnici u Srpskoj trebalo da naprave iskorak u pravcu saradnje u oblasti privrede, te ocijenio da bi otvaranje Krajiške ili Hercegovačke kuće po gradovima u Srbiji bio jedan od prvih koraka za male privrednike Srpske da nađu svoje mjesto na tržištu većih gradova i opština Srbije.

– Naša najveća veza je što smo jedan narod i kao takvi imamo snažne rodbinske veze. One su se možda pojačale zbog prethodnih negativnih dešavanja, gdje su iz samog Sarajeva bile ozbiljne migracije prema Srbiji. Mnogo ljudi je u Beogradu i Novom Sadu koji svoje korijene imaju u Sarajevu, odnosno Istočnom Sarajevu – naveo je Ćosić i ocijenio da ta rodbinska povezanost pomaže da se ljudi odluče za određene investicije.

– Poboljšanje privrednog ambijenta u Srpskoj dovodi do toga da ljudi koji su nekada otišli, danas se vraćaju sa značajnim kapitalom i vrlo rado pokreću neke biznise. Neko ko je uspio u Beogradu, Novom Sadu, Nišu odluči se da vrati dug svojoj matici. Ubijeđen sam da će ova saradnja da bude još jača i snažnija – rekao je Ćosić.

On je podsjetio da je opština Istočno Sarajevo dugo pobratim sa beogradskom opštinom Čukarica, te dodao da će se iduće godine pokušati da se neki privredni subjekti iz Čukarice predstave u Istočnom Sarajevu.

– Pobratimi smo i sa Krupnjom, Ubom, Blacama, Novim Sadom. Dosta je investitora iz Srbije koji investiraju u turizam, ali ima i drugih koji se interesuju za neke druge sektore drvoprerade i usluga – kaže Ćosić i dodaje da je uvjeren da i velike kompanije iz Srbije mogu naći svoja predstavništva i proizvodne pogone u Istočnom Sarajevu kako bi se njihova roba plasirala, a i tu otvorila nova radna mjesta.

Večeras je na redu peta emisija, tema je turizam, a gosti u studiju su: Suzana Gašić, ministar trgovine i turizma u Vladi Republike Srpske, Nada Jovanović, direktor Turističke organizacije Republike Srpske i Branislav Knežević, predstavnik Turističke organizacije Novog Sada, a video izjavu iz Beograde šalje Miroslav Knežević, državni sekretar u Ministarstvu trgovine, turizma i telekomunikacija u Vladi Republike Srbije.